Projekt budżetu zgodnie z zapisami Ustawy o Finansach Publicznych został złożony 15 listopada 2013 r. zarówno Regionalnej Izbie Obrachunkowej, jaki i Radzie Miejskiej w Zelowie. Budżet samorządowy jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów danej jednostki samorządowej. Jest najważniejszym dokumentem dla funkcjonowania gminy. Jeżeli budżet nie zostanie uchwalony w odpowiednim terminie organ administracji samorządowej nie ma prawa do gromadzenia dochodów oraz ponoszenia wydatków. W przypadku braku możliwości uchwalenia budżetu, może być zastosowane rozwiązanie w postaci wieloletniego programu naprawczego, który nie tylko będzie dotyczył urzędu, ale przede wszystkim budżetu jednostek w tym placówek kulturalno - oświatowych. Program naprawczy narzucony z zewnątrz może skutkować połączeniem jednostek, a nawet likwidacją poszczególnych placówek, co miałoby poważne reperkusje w życiu mieszkańców gminy.

Mimo wysiłku opozycji, która skierowała skargę na projekt uchwały budżetowej do Regionalnej Izby Obrachunkowej i ściągnięcia kontroli przed samymi świętami Bożego Narodzenia, nie udało się doprowadzić do powstania sytuacji kryzysowej w finansach gminy. W wyniku kontroli przeprowadzonej w grudniu 2013 roku Regionalna Izba Obrachunkowa zakwestionowała głównie możliwość realizacji II etapu inwestycji dotyczącej rozbudowy systemów wodno – kanalizacyjnych w Zelowie i Gminie Zelów, mimo, iż realizacje inwestycji uzależniono od tego, czy zostaną pozyskane środki unijne na dofinansowanie tego zadania, gdyż tylko w tym przypadku realizacja tej inwestycji będzie możliwa. Zakwestionowano również wzrost dochodów z tytułu sprzedaży mienia i dochodów z tytułu podatków lokalnych, w tym podatku od nieruchomości.

Planowano, iż gmina pozyska dodatkowe dochody ze sprzedaży działek w ramach Łódzkiej Strefy Ekonomicznej, co miałoby się przełożyć na wysokość podatków lokalnych. Ponadto, zwrócono uwagę na niewłaściwe ewidencjonowanie podatku VAT odzyskiwanego od realizowanych inwestycji oraz na to, iż plan zarówno dochodów jak i wydatków budżetowych dotyczący gospodarki odpadami komunalnymi skorygowano dopiero w IV kwartale 2013 roku (należy nadmienić, iż w 2013 roku w urzędzie zostało przeprowadzonych łącznie piętnaście kontroli zewnętrznych. Niektóre z nich wykazały drobne uchybienia, które na miarę możliwości zostały skorygowane, natomiast pozostałe nie wykazały żadnych nieprawidłowości).

W dniu 27 stycznia 2014 r. została złożona autopoprawka do projektu budżetu, w której skorygowano wielkości budzące wyżej wymienione wątpliwości. Zmniejszono zarówno dochody, jak i wydatki inwestycyjne. Podjęte zostały także działania w celu uzyskania kredytu konsolidacyjnego (na co Rada Miejska wyraziła zgodę podejmując uchwalę podczas sesji Rady Miejskiej 14 stycznia 2014 r.), który pozwolił przesunąć spłaty zobowiązań z roku 2014 i 2015 na lata kolejne. Został ogłoszony przetarg, a następnie podpisana umowa. Skonsolidowanie kredytu (zaciągniętego w 2010 roku) nie spowodowało zwiększenia zadłużenia Gminy Zelów, a jedynie pozwoliło na przesunięcie harmonogramu spłat na lata kolejne.

Kredyty zaciągnięte przez poprzedniego burmistrza Zelowa, realizacja największej w historii Zelowa inwestycji oraz zmiana przepisów dotyczących wielkości spłat rat kredytów i pożyczek w roku budżetowym, które to przepisy zaczęły obowiązywać od 2014 roku powodowały, ze sytuacja finansowa gminy stawała się bardzo trudna. Doprowadziło to do wydania negatywnej opinii RIO do projektu budżetu. Działania polegające na konsolidacji kredytu, prowadzenie oszczędnościowej polityki, która nie wszystkim się podobała przyniosły rezultaty. Mimo prób opozycji zmierzających do tego, by uniemożliwić uchwalenie budżetu na rok 2014, budżet po autopoprawce Rada Miejska i RIO przyjęła.

Po złożonej autopoprawce budżet przedstawia się następująco:

Po stronie dochodów: 43 468 050, 00 zł. Na dochody składają sie zarówno podatki i opłaty lokalne, dotacje, subwencje, które gmina otrzymuje z Ministerstwa Finansów i pozostałe dochody.

Po stronie wydatków: 43 958 650,00 zł. Na zadania bieżące zaplanowano kwotę 39 368 050,00 zł. Wydatki bieżące realizowane są możliwie jak najbardziej oszczędnie i wydatkowane tylko na zadania absolutnie niezbędne do funkcjonowania Urzędu i realizacji zadań własnych Gminy. Przykładem mogą być chociażby wynagrodzenia, których wysokość w roku 2013 utrzymała sie na poziomie wynagrodzeń z 2011 roku.

Wydatki majątkowe to 4 590 600,00. Deficyt wynosi: 490 600, 00. Zostanie on pokryty po części pożyczką z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi oraz pożyczką na wyprzedzające finansowanie do środków unijnych. W roku 2014 nie planuje sie powiększenia zadłużenia, lecz jego zmniejszenie poprzez spłatę kredytów i pożyczek zaciągniętych latach ubiegłych.

Spłata kredytów i pożyczek stanowi w roku 2014 kwotę 2 072 300,00 zł i będzie sfinansowana wolnymi środkami pozostałymi z roku ubiegłego, które do budżetu zostaną wprowadzone po sporządzeniu sprawozdania finansowego. W związku z tym, w roku bieżącym poza maksymalnymi oszczędnościami w wydatkach bieżących planuje sie również ograniczenie wydatków na inwestycje. Ma to na celu przygotowanie finansów gminy do tego, by móc w latach następnych zrealizować II etap inwestycji dotyczący rozbudowy systemów wodno – kanalizacyjnych w Zelowie i Gminie Zelów.

Zarówno wśród dochodów, jak i wydatków znajdują sie środki z zadań zleconych i wynoszą 5 062 100, 00. W budżecie zaplanowane dwie rezerwy: rezerwę ogólna w wysokości 350 tys. zł i dwie rezerwy celowe. Pierwsza na zarządzanie kryzysowe – 105 tys. zł i druga na zadania oświatowe 345 tys.

Ponadto, w budżecie zostały wyodrębnione środki do dyspozycji sołectw w ramach funduszu sołeckiego i jest to kwota ponad 364 tys. zł zgodnie z wnioskami złożonymi przez sołectwa. Dla Zakładu Usług Komunalnych zaplanowano dotacje w wysokości 80 tys. zł znacząco niższą niż w latach ubiegłych. Mimo zadłużenia zakładu w latach ubiegłych, obecnie przy sukcesywnym obniżaniu dotacji sytuacja finansowa zakładu znacznie się poprawia.

Budżet jednostki jest krwiobiegiem życia gminy, próba jego destabilizacji może w znaczący sposób przekładać się na pogorszenie, jakości życia mieszkańców. Podjęte przez opozycję działania miały charakter bezprecedensowy, niemający nic wspólnego z demokracją i działaniami politycznymi. Wygrała Gmina.

 Burmistrz Zelowa

Urszula Świerczyńska