• Klimat

Miasto i Gmina Zelów położone są na styku Wysoczyzny Łaskiej, Równiny Bełchatowskiej i Kotliny Szczercowskiej, gdzie sięga strefa wpływu klimatu przejściowego na pograniczu morskiego i lądowego. W rejonie tym w ciągu całego roku przeważają wiatry zachodnie (20%), nieznacznie ustępują im wiatry z kierunków południowo-zachodnich (15%) i wschodnich (13%). Równinny otwarty obszar, umożliwia swobodny i szybki przepływ przez te tereny mas powietrza różnego pochodzenia, efektem których jest duża zmienność warunków pogodowych. Średnia temperatura dla tego terenu kształtuje się na poziomie 7,5°C a analogiczna wartość opadów nie przekracza 600 mm. Zwarta pokrywa śnieżna zalega tu przez ok. 70 dni, przeciętnie od początku grudnia do połowy marca.

• Rzeźba terenu

Większość obszaru gminy ma charakter równiny porozcinanej rozległymi, szerokimi dolinami o długich, łagodnych stokach i płaskich dnach. Na obszarze gminy dominują utwory lodowcowe wykształcone w postaci glin zwałowych oraz osadów piaszczystych i piaszczysto-żwirowych. Występują one w formie płatów utworów lodowych i wodno-lądowych, moreny dennej oraz w wydmach. Powierzchnia terenu gminy jest stosunkowo mało urozmaicona. Maksymalne wysokości dochodzą do 213 m.n.p.m. i występują we wschodniej części gminy (we wsi Ostoja). Urozmaiceniem rzeźby są wały wydmowe nadające krajobrazowi wrażenie pagórkowatości. Dziś już utrwalone lasem stanowią w wielu miejscach kulminację terenu. Ich wysokość dochodzi do 15 metrów a stoki wydm towarzyszą dolinom rzek Pilsi, Chrząstawki, Kiełbaski i Grabi.

• Środowisko naturalne

Atutem obszaru gminy Zelów są walory środowiska umożliwiające działalność wypoczynkową i rekreacyjną. Do najważniejszych z nich należy zaliczyć lasy, które pokrywają 1/4 terenu. Szczególnie duże kompleksy leśne znajdują się w sąsiedztwie wsi Karczmy, Wygoda, Sromutka i Wola Pszczółecka. Ponadto duża atrakcyjność krajobrazowa znajduje się na północnych i południowych rejonach gminy. Tam też znajduje się dolina Grabi oraz duże i zwarte kompleksy leśne porastające wały wydmowe w dolinach rzeki Pilsi i Chrząstawki. Wchodzą one w obręb obszarów chronionego krajobrazu. W rejonie Zelowa atrakcyjnym krajobrazowo jest również rejon zbiornika wodnego "Patyki" na rzece Pilsi.

Tak więc położenie gminy, względnie czyste środowisko, duży udział lasów sprawiają, że może ona być znacznym obszarowo terenem rozwoju turystyki weekendowej dla mieszkańców najbliższych miast.

• Zbiorniki wodne i rzeki

Teren gminy leży w całości w zlewni Widawki i odwadniany jest przez jej bezpośrednie dopływy: Grabię, Pilsię i Chrząstawkę oraz ich dopływy. Rzeka Grabia - płynie przez północno-wschodni skraj gminy i na niej opiera się granica administracyjna. Na terenie gminy znajduje się tylko jej niewielki, około 8-kilometrowy odcinek. W rejonie Pawłowej przyjmuje niewielkie dopływy. W tym miejscu dolina jest szeroka (ok. 1 km). Poniżej, dolina się zwęża, a rzeka ma charakter meandrujący. W przebiegu rocznym stanów wody w Grabi obserwuje się dwa okresy wezbrań:
- wiosenny z maksimum w marcu,
- letni z maksimum w sierpniu.

Przeciętny stan trwania wezbrań wynosi 2 tygodnie. Poza okresami wezbrań stan wód Grabi i jej dopływów utrzymuje się w strefie stanów średnich.

Rzeka Pilsia - bierze początek tuż za granicą gminy Zelów na terenie gminy Drużbice. Do miejscowości Bujny płynie szeroką, płaską doliną o kierunku równoleżnikowym. Koryto rzeki jest wąskie i uregulowane. Za Bujnami rzeka skręca na południowy-zachód. W tym rejonie znajduje się niewielki zbiornik retencyjny "Patyki" (pow. 5,5 ha). Dolina jest tu znacznie węższa i głębsza a sąsiadujący kompleks wydmowy porośnięty lasem podnosi atrakcyjność krajobrazową tego rejonu.

Rzeka Chrząstawka - bierze początek na terenie gminy w rejonie wsi Ignaców. Szerokość doliny jest zmienna, miejscami występują silne zabagnienia i liczne wyrobiska potorfowe. Tuż przy granicy z byłym województwem sieradzkim przyjmuje swój największy dopływ rzekę Kiełbaskę, która płynie wzdłuż zachodnich granic gminy szeroką, podmokłą doliną również ze śladami eksploatacji torfu.